بیماریهای مشترک انسان و حیوان
تب کریمه کنگو
تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک بیماری ویروسی خونریزی دهنده تب دار حاد است که بوسیله کنه منتقل می شود.
ویروس در طبیعت بوسیله کنه ها منتقل می شود . مهمترین راه آلودگی کنه،خونخواری کنه نا بالغ از مهره داران کوچک می باشد.
کنه بالغ عفونت را به مهره داران بزرگ مثل دامها منتقل می کند.
عفونت ویروسی در حیوانات یک هفته باقی می ماند.بیماری در حیوانات اهلی هیچگونه علائم مشخصی ندارد.
عفونت در انسان پس از گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست یادر طی ذبح حیوان آلوده بدنبال تماس با پوست یا لاشه حیوان ایجاد می شود.
تماس با خون یا ترشحات فرد بیمار نیز می تواند بیماری را منتقل کند.
در انسان پس از طی دوره نهفتگی بیمار دچار سردرد،تب، لرز، درد عضلانی ،گیجی ،سفتی گردن، درد چشم وترس از نور میگردد.پس از آن مرحله خونریزی دهنده شروع شده، خونریزی در مخاط و لکه خونریزی دهنده در زیر پوست در قسمت بالای بدن ،در طول خط زیر بغلی و زیر پستان در خانمها و در محل تزریق وتحت فشار ممکن است ایجاد شود.
حفاظت در برابر گزش کنه وخوداری ازله کردن آن به روی پوست،استفاده از لباسهای حفاظت شخصی در هنگام ذبح،خوداری از خرید گوشت از مکانهای غیر مجاز،نگهداری لاشه گوسفند به مدت 24 ساعت در یخچال پس از ذبح می تواند در پیشگیری از بیماری موثر باشد.
تب مالت
تب مالت در مناطقی که گاو ،بزو گوسفندآلوده و دامداری غیر صنعتی وجود دارد دیده می شود و در ایران و کشورهای همسایه نیز این بیماری شایع است.
عامل بیماری تب مالت باکتری بروسلا می باشد.
دامها با بدنیا آمدن از مادر آلوده وخوردن شیر،خوردن علوفه آلوده به میکروب،تماس با بافتها ومایعات آلوده بدن حیوان آلوده ،استفاده از منبع آب شرب مشترک و از طریق تنفس هوای آلوده به بیماری مبتلا می شوند.
انسان از طریق تنفسی(تنفس هوای آلوده آغل)،راه خوراکی(مصرف شیر ولبنیات غیر بهداشتی ، گوشت و بافت نیم پز دامها)،ازراه پوست زخمی ومخاط در هنگام شیر دوشی ،ذبح دام ،لمس حیوان بیمار یا تماس با اشیائ آلوده به تب مالت مبتلا می شود.
بیماری در انسان علائم اختصاصی ندارد وتشخیص بیماری مشکل است .علائم اولیه شامل بی اشتهایی،تعریق شبانه ،سردرد،درد بدن ،درد زانو یا سایر مفاصل می باشد.
پوشیدن لباس کار خاص و اختصاصی در دامداریها،استفاده از دستکش و ماسک در هنگام شیر دوشی،خوداری از مصرف شیر خام ونجوشیده وعدم استفاده از پنیر تازه رعایت اصول بهداشتی در هنگام مسافرت به روستاها و شهر های کوچک و استفاده از لبنیات یا دیدن حیوانات از نزدیک می تواند از بیماری تب مالت در انسان پیشگیری کند.
روش سالم سازی شیر و پنیر:شیر خام را پس از رسیدن به نقطه جوش وغل زدن 3 تا5 دقیقه در حالت هم زدن جوشانده شود.اگر پنیر از شیر نجوشیده تهیه شده باشد بایستی در آب ونمک 17%به مدت سه ماه قرار داده شود. ماست چون از شیر جوشیده بدست می آیدمعمولا آلوده نیست و همچنین کشک ودوغی که از ماست تهیه می شود آلوده نمی باشد.
بیماری سالک
عامل بیماری سالک انگل لیشمانیا می باشد.
مخزن بیماری در نوع شهری بیماران مبتلا وگاهی سگها نیز به طور اتفاقی به بیماری مبتلا میگردد.درنوع روستایی مخزن بیماری جوندگان می باشد.
ناقل بیماری پشه خاکی می باشد.
پس از گزش پشه خاکی در محل گزش برجستگی سرخ رنگی ظاهر می شود که نرم وبدون درد است و در اثر فشار محو میگرددپس از گذشت چند هفته ضایعه بزرگتر شده و اطراف آن را هاله قرمز رنگ فرا میگیرد که کم کم در اثر تجمع سلول ها ضایعه سفت می گردد در این هنگام در روی آن فرو رفتگی به عمق امیلی لیتر که ته آن پوسته پوسته است دیده می شود به تدریج ترشح از زخم خارج میگردد.
پرهیز از انباشتن و ریختن زباله ، نخاله ساختمانی ،کودهای حیوانی ،اجتناب از نگهداری دام وطیور در منازل واماکن مسکونی ،پرهیز از رها کردن فاضلاب در معابر محل استراحت ،رشد وتکثیر پشه را از بین برده و امکان انتقال بیماری را کمتر می کند.
اتلاف سگهای ولگرد و عدم نگهداری سگ در محیط مسکونی،استفاده از پشه بند آغشته به حشره کش ،نصب توری روی درب وپنجره ،پانسمان زخم بیماران بخصوص در شب ها نیز می تواند در کنترل و پیشگیری از بیماری کمک کننده باشد
هاری
هاری یک بیماری ویروسی کشنده است که مخصوص گوشتخواران اهلی و وحشی می باشد.انسان و سایر حیوانات خونگرم پستاندار به طور تصادفی و غالبا از طریق گزش به آن مبتلا می شوند.
اهمیت بیماری هاری به علت میزان کشندگی بالا است به طوری که پس از ظهور علائم بیماری درمان پذیر نیست.
ویروس هاری تمایل به سیستم عصبی دارد و وقتی به سیستم عصبی مرکزی حمله نماید تقریبا همیشه موجب مرگ میزبان می شود.
مخزن بیماری کلیه حیوانات خونگرم پستاندار چه وحشی و چه اهلی اعم از گوشتخوار ،علف خوار ،جوندگان بوده و پستانداران پرنده (خفاشها)به این بیماری حساس هستند.
عمده ترین راه سرایت بیماری از طریق گاز گرفتن به وسیله حیوانات می باشد ،همچنین از راه پوست درصورت وجود خراش ویا زخم قابل سرایت است واز راه مخاط در صورت لیسیدن مخاط لب ،چشم وبینی صاحبان خود قابل انتقال است.
علائم بیماری پس از طی دوره نهفتگی شامل افسردگی،بی قراری،بی اشتهایی،تف اندازی،سوزش وخارش و گاهی درد در محل گزش می باشد.پس از این دوره به تمام محرکهای فیزیکی ،شیمیایی،حسی وبویایی واکنش نشان می دهد پس از آن بیمار به کما رفته و پس از چند روز به علت انقباضات شدید عضله قلب و فلج دستگاه تنفسی فوت می کند.
راه پیشگیری از بروز هاری شستشوی زخم بلافاصله بعد از گزش به وسیله آب وصابون به مدت 15 تا20 دقیقه هر زخم جداگانه ومراجعه به مرکز درمان پیشگیری هاری وتزرق واکسن وسرم هاری می باشد
در درمان فرد حیوان گزیده بایستی از پانسمان و بخیه زخم خوداری کرد.
کامنت